TMT - QLNT

Kính thưa các thầy, cô giáo

Cùng các em học sinh thân mến!

          Chiến tranh đã lùi xa vào quá khứ nhưng những chiến công oanh liệt của quân đội ta, ý chí kiên cường của người chiến sĩ cách mạng vẫn còn sống mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Lịch sử hào hùng ấy được tái hiện qua những thước phim tài liệu, những cuốn sách lịch sử, và có một nguồn minh chứng rất chân thực, gần gũi đó là nhiều cuốn nhật ký thời chiến.
          Chào mừng kỉ niệm ngày thành lập QĐND VN 22/12/1944 – 22/12/2023 hôm nay, thư viện trường THCS Cẩm Phúc xin trân trọng giới thiệu đến toàn thể thầy cô và các em học sinh cuốn sách một cuốn sách tuy đã cũ rồi, nhưng không vì thế mà giảm đi giá trị, đó là cuốn “Tài hoa ra trận” - Nhật ký của liệt sĩ Hoàng Thượng Lân” do nhà sưu tầm Đặng Vương Hưng giới thiệu. Sách được xuất bản lần đầu vào tháng 8 năm 2005 cùng với cuốn Nhật kí Đặng thùy Trâm, Nhật ký “Mãi mãi tuổi 20” của Liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc do NXB Kim Đồng ấn hành và có số kí hiệu tại thư viện là ST/1279.
“Cũng như các liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc và Đặng Thùy Trâm, cuộc đời chiến đấu và hy sinh của liệt sĩ Hoàng Thượng Lân tiêu biểu cho những thanh niên trí thức Hà Nội đã vì Tổ quốc ngã xuống ở tuổi 20 - độ tuổi đẹp nhất của đời người". Đó là câu mở đầu của nhà thơ Đặng Vương Hưng in ở bản thảo cuốn nhật ký Tài hoa ra trận của liệt sĩ Hoàng Thượng Lân.
Hoàng Thượng Lân (tức Lâm) sinh năm 1946 tại Hà Nội. Là một người tài hoa, anh chơi thành thạo rất nhiều loại nhạc cụ: ghi-ta, sáo, kèn ácmônica... Ngay từ nhỏ, cậu bé Lân đã nhiều lần đoạt giải cuộc thi vẽ tranh quốc tế tại Ấn Độ và Ba Lan. Nguyên là sinh viên của Trường Mỹ thuật Hà Nội (bạn cùng trang lứa với các họa sĩ Thành Chương, Lê Trí Dũng,...), Lân xung phong vào bộ đội tháng 7.1967, khi vừa tròn 21 tuổi. Sau 3 tháng huấn luyện tại Hòa Bình, anh được biên chế vào Tiểu đoàn 395, thuộc Sư đoàn 320B và hành quân vào chiến trường miền Nam.
Đầu năm 1968, đơn vị của Lân đã vào đến Vĩnh Linh, sau đó thì sang hẳn với đồng bào Gio Linh - Cam Lộ để bám dân, chống càn và giữ đất. Đó là một địa bàn vô cùng ác liệt. Máy bay địch quần đảo suốt ngày trút bom đạn. Các trận địa pháo của chúng từ các tàu chiến ngoài biển, từ các căn cứ trên đất liền luôn sẵn sàng dội xuống bất cứ lúc nào. Đơn vị của Lân được trang bị chủ yếu là các loại vũ khí hạng nhẹ (các loại súng bộ binh như AK, B40, DKZ...), nên họ phải ngồi trong hầm cát, lăn lê, bò, trườn dưới cái nắng đổ lửa của vùng "gió Lào cát trắng" chống lại với các loại xe tăng, đại bác và máy bay hiện đại của kẻ thù...
Chàng trai Hà Nội tài hoa Hoàng Thượng Lân vốn chỉ quen vẽ tranh, chơi đàn, thổi kèn... đã trực tiếp tham dự hàng chục trận đánh đẫm máu với bọn lính Mỹ - ngụy. Tiêu biểu như trận chống càn ở Đại Độ (Cam Lộ) bên sông Cửa Việt, suốt ngày quần nhau với giặc, cả đơn vị thương vong hết, chỉ còn một mình Lân; anh bị thương, đi lạc đường nhưng tối đến vẫn tự dò đường để trở về hậu cứ... Sau trận đánh này, anh đã được tặng danh hiệu "Dũng sĩ diệt Mỹ" và Huân chương Chiến công giải phóng. Ba tháng sau, Lân bị thương lần thứ hai trong một trận đánh ở Mai Xá (Gio Linh)... Đầu năm 1970, Hoàng Thượng Lân được ra Bắc an dưỡng. Tiếp đó, anh được đi học Trường Bồi dưỡng văn hóa thuộc Bộ Tư lệnh Công binh để thi vào Đại học Kiến trúc. Cũng thời kỳ này, những trang nhật ký với tựa đề Viết dưới chiến hào của anh đã được một số báo như Nhân dân, Quân đội nhân dân, Tiền Phong... giới thiệu, trích đăng và gây được tiếng vang.
Hồi đó, các nhà thơ Lưu Trọng Lư, Chế Lan Viên, Lữ Huy Nguyên... đều đánh giá rất cao các tập nhật ký của Hoàng Thượng Lân. Sau khi đọc các trang ghi chép của anh, họ đều xúc động và có một nhận xét chung: Đó là những trang viết xương máu của cuộc đời người chiến sĩ. Điều đáng quý và hiếm hoi là ít người ra trận lại viết nhật ký được lâu bền, trong một hoàn cảnh khắc nghiệt và gian nan đến thế!
Chính vì vậy, khi biết tin Hoàng Thượng Lân không có ý định thi vào Đại học Kiến trúc nữa (vì mặc cảm ngón cái tay phải bị mất), nhà thơ Xuân Miễn và nhà báo Dân Hồng đã đề nghị anh về Tòa soạn Báo Quân đội Nhân dân làm biên tập cho trang Văn hóa - văn nghệ. Thế nhưng Hoàng Thượng Lân đã có một quyết định khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên và không ai ngăn cản nổi: Xin được lại vào chiến trường B! Vậy là, tháng 4.1971, một lần nữa Hoàng Thượng Lân vượt Trường Sơn vào chiến trường!
Tháng 10.1971, trong một lần vượt sông Xê Băng Hiên đi làm nhiệm vụ, Hoàng Thượng Lân mang theo tập bản thảo mới viết định gửi ra Hà Nội, nhưng khi anh còn đang bơi giữa dòng, thì một loạt bom B52 dữ dội của kẻ thù đã trút xuống... Mộ của anh được đồng đội đặt trên một quả đồi cao, gần binh trạm, sau đó được quy tập vào nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn.
Cuốn sách “Tài hoa ra trận” chính là những trang viết máu thịt còn lại của cuộc đời anh - những trang viết bằng cả trái tim yêu thương, trong trẻo, nồng nàn của một trong muôn vàn người lính bình dị đã ngã xuống vì độc lập tự do của Tổ quốc. Đọc mỗi trang sách này, ta luôn có cảm giác ấm nóng như có lửa - ngọn lửa yêu nước và khát vọng hòa bình còn cháy mãi, sáng mãi cho muôn đời sau...
           Liệt sĩ Hoàng Thượng Lân và những người lính thế hệ ông cha chúng ta đã hi sinh là những chiến sĩ mãi mãi tuổi thanh xuân với đất nước, họ là những tấm gương để thế hệ trẻ, đặc biệt là các em đang ngồi trên ghế nhà trường hãy phấn đấu để có thể hoàn thành những tâm nguyện, những dự định còn dang dở mà các anh chưa kịp thực hiện.
          Trân trọng giới thiệu cuốn sách “Tài Hoa Ra Trận” có số ĐKCB: 00090 ý nghĩa này đến thầy cô và các em học sinh.
          Chúc thầy cô và các em nhiều sức khỏe và niềm vui!